Madeira is een klein, bergachtig eiland in de Atlantische Oceaan. Hoewel het maar liefst 1000 kilometer van het Portugese vasteland afligt en je bij helder weer Marokko vanaf de kust kunt zien liggen, hoort het officieel wel bij Portugal. Voor zonnen op een zandstrand kun je beter een andere bestemming uitkiezen, maar als je op zoekt bent naar de mooiste natuur, dan zit je op Madeira goed. Als je kijkt naar de begroeiing op Madeira lijkt het er namelijk altijd lente. Wij reisden hartje zomer af naar deze ‘drijvende tuin’ en het hele eiland stond in bloei. Blijkbaar is dat er het hele jaar door het geval en daarom wordt Madeira ook wel het Bloemeneiland genoemd.
Tip: boek je tickets naar Madeira eenvoudig en voordelig op Skyscanner!
Levada’s en landbouw
Een van de activiteiten die me het meest is bijgebleven van die vakantie op Madeira, is de Levada-wandeling die we maakten. Levada’s zijn open irrigatiekanalen die in de 16e eeuw al zijn aangelegd in de bergen van Madeira, met als doel om het water beter te verdelen over het eiland. Omdat Madeira vrij bergachtig is, vind je er namelijk verschillende klimaatzones. In het noorden, aan de loefzijde van het eiland, valt veel meer regen dan aan de lijzijde in het zuiden. Om ervoor te zorgen dat ook die drogere, zuidelijke regio’s water van het eiland kregen, werd er honderden jaren geleden dus al een ingenieus netwerk van kanalen aangelegd, veelal met de hand. Dit indrukwekkende irrigatiesysteem bracht het regenwater van noord naar zuid.
Mijn vader, ik en mijn zusje, wandelend langs de levada’s
Nog altijd functioneren de levada’s op deze manier, maar ze hebben nu ook nog een andere functie, waar de toeristische sector van het eiland van profiteert. Doordat ze over het hele eiland zijn aangelegd, vormen ze namelijk een heel bijzonder wandelnetwerk, dwars door de ruige bergen van Madeira. En hoewel ze dus door een bergachtig gebied lopen, zijn de paden wel vlak en dus goed bewandelbaar. Niet voor niets maken lokale gidsen dus graag gebruik van de eindeloze wandelroutes langs de levada’s om toeristen mee te nemen en te vertellen over de geschiedenis van hun eiland.
Zo vertrokken ook wij op een ochtend in die zomer van 2013. We hadden gekozen voor een route van zo’n 6 kilometer, rondom de plaatsjes Referta en Castelejo. Onder begeleiding van een gids die ons alles vertelde over het ontstaan en het gebruik van de kanalen, ontdekten we een prachtig, authentiek deel van het eiland. We wandelden over de smalle paadjes, die origineel aangelegd zijn voor het onderhoud van de levada’s. Inmiddels worden ze meer gebruikt als wandelpaden. Al lopend keken we uit over heuvels met landbouwterrassen en zagen we de lokale bevolking aan het werk op hun akkers. Ondertussen leerden we van alles over het ontstaan van de levada’s en over de landbouw op het eiland.
Tip: excursies op Madeira boek je eenvoudig via GetYourGuide!
Een inwoonster van Madeira aan het werk op haar akker
Bloemeneiland Madeira
Behalve de uitleg van de gids, werd er niet veel gepraat tijdens het lopen. Af en toe stelde iemand een vraag, maar verder genoten we vooral van de rust die het gebied uitstraalde en van het prachtige landschap waarin we ons bevonden. Zo liepen we kalm over de smalle paadjes, genietend van het prachtige uitzicht. Af en toe kwamen we een klein bruggetje of een watervalletje tegen en langs de levada’s zagen we de mooiste bloemen en planten. We keken uit op de groene, beboste heuvels van Madeira, op indrukwekkende, kleurrijke bloemenzeeën, en op kleine, traditionele dorpjes die daar in de loop der jaren zijn ontstaan.
Al die adembenemende uitzichten gaven de bijnaam ‘Bloemeneiland’ nog veel meer betekenis, daar in de bergen van Madeira. Hoewel Madeira een relatief klein eiland is, is de hoeveelheid aan flora en fauna die het te bieden heeft niet op één hand te tellen. De bloemenzee en de oases van groen zorgen ervoor dat een groot deel van Madeira behoort tot beschermd gebied en de reden daarvoor werd ons tijdens de wandeling meer dan duidelijk. De uitzichten tijdens de wandeling waren werkelijk adembenemend. Overal waar we keken was groen en we kwamen de mooiste en meest kleurrijke bloemen tegen.
In die wandeling van slechts 6 kilometer hebben we een veelheid van bloemen, planten en kleuren gezien, een waar je in een ‘normaal’ gebied misschien wel honderden kilometers voor moet wandelen. In Madeira groeien de bijzondere bloemen echter als onkruid langs de paden en moet je opletten dat je niet al te veel moois mist.
Slechts een fractie van de bloemenzee op Madeira
Nog veel meer
Madeira heeft nog veel meer te bieden dan alleen de bergwandelingen langs de levada’s. Het eiland zit namelijk bomvol mooie plekjes. Zo is een bezoekje aan de kleurrijke hoofdstad Funchal zeker de moeite waard en mag je ook Porto Moniz niet overslaan, waar je kunt zwemmen in natuurlijke baden van lavasteen. Toch is van alles wat we gedaan hebben in onze tijd op Madeira, mij de levadawandeling het meest bijgebleven. Tijdens die wandeling in de bergen zagen het lokale leven en een stukje eilandhistorie, maar ontdekten we vooral de prachtige natuur waar Madeira haar bijnaam ‘Bloemeneiland’ aan te danken heeft.
